Hoewel de Erasmusbrug al bijna 25 jaar de show steelt, was de Willemsbrug toch echt Rotterdams eerste blikvanger over de Nieuwe Maas. De robijnrode brug viert op 1 juli zijn 40e verjaardag. Een feestelijke aanleiding om hem weer eens uit de schaduw van zijn 'jongere broer' te halen!

De Willemsbrug is stoer, bekoorlijk en gedurfd. Eigenlijk net als de stad waarin die ligt. Veertig jaar geleden werd dit sterke staaltje architectuur op 1 juli 1981 geopend door de toen 14-jarige prins Willem Alexander. De brug is overigens niet naar hem vernoemd, maar naar zijn betovergrootvader Koning Willem III. Hij was in 1878 de naamgever van de eerste Willemsbrug.

IJzeren Willem

Als welkome verbinding met Rotterdam-Zuid is de brug direct na de opening een veelgebruikte route. Rond 1900 passeren dagelijks zo'n 70.000 mensen en 4.000 paard en wagens de brug. Tijdens de Tweede Wereldoorlog doet hij zijn bijnaam 'IJzeren Willem' eer aan als mariniers van de kazerne aan het Oostplein de brug met hand en tand verdedigen tijdens de Duitse inval op 10 mei 1940. Ze weten de opmars van de Duitse troepen vier dagen tegen te houden tot de Duitsers op 14 mei het stadscentrum bombarderen.

90 Graden

Vanwege het alsmaar toenemende verkeer werd de brug eind jaren '70 vervangen door een nieuwe brug. Bijzonder is dat de op- en afritten niet in het verlengde van de brug liggen, maar een bocht van 90 graden maken. Hiervoor is onder druk van omwonenden gekozen, om verkeer door de Oude Haven en Oranjeboomstraat te voorkomen.

Papa’s brug

Grappige anekdotes over de brug zijn er ook. Die van de Rotterdammer Willem Ravestein bijvoorbeeld. Hij liet zijn dochter als klein meisje geloven dat de brug van hem was. ''Als we vroeger in onze Fiat Uno vanuit Hoogvliet naar de stad reden, gingen we altijd over de Willemsbrug. Maaike kon net lezen en riep tijdens een ritje 'hé papa, dat is jouw brug, je naam staat erop'. Als trotse vader en Rotterdammer heb ik haar in die waan gelaten.'' Maaike kan er nu hartelijk om lachen. ''Ik heb dat echt jaren geloofd. Als we naar de stad gingen vroeg ik altijd 'pap, rijden we over jouw brug?' en hij zei dan altijd 'ja'. Toen mijn vader 60 werd heb ik hem verrast met de Willemsbruglamp van TTOTT Design. Hij is gemaakt van restmateriaal dat overbleef na de onderhoudsbeurt.''

Hangende wagen

Onderhoudsmonteur Sjors Ferreira Ribeiro-Heijboer (Stadsbeheer) zorgt al 30 jaar voor de Willemsbrug als er iets kapot is of als er een schip tegen de brug is gevaren. ''Twee keer heb ik dat meegemaakt. Op 1 juli 2020 voer het Duitse containerschip de Rhenus Duisburg tegen de brug en verloor daarbij drie containers. De rivierpolitie haalt de schipper dan naar de kant en wij worden opgetrommeld om de schade op te nemen. Onder de brug lopen allerlei kabels en gasleidingen en die moeten natuurlijk zo snel mogelijk geïnspecteerd worden. Dat doe ik in een inspectiewagen van 33 meter die onder de brug hangt. Met een zwemvest aan en een helm op bekijk ik dan alles. Bij vorst of windkracht 8 is dat niet echt lekker hoor. De schade van die aanvaring viel gelukkig mee. Alleen de ledverlichting was beschadigd.''

Begin 2017 kreeg de Willemsbrug een broodnodige onderhoudsbeurt. Slechte plekken aan de onderzijde werden bijgewerkt, bordessen, ladders en leuningen vervangen en de verweerde rode verflaag maakte plaats voor een duurzame verf in de oorspronkelijke robijnrode kleur. Voor dit 'klusje' was in totaal (inclusief grondverf) 2.500 liter verf nodig. Nieuwe sierverlichting zorgt ervoor dat de Willemsbrug de komende 40 jaar ook ’s avonds schittert.

350.000 kilo steiger

Projectleider Marcel Walravens (Stadsontwikkeling) denkt met veel plezier terug aan de onderhoudsbeurt. ''Het mooie van deze opdracht was dat ik er vanaf de voorbereidingen tot aan de oplevering bij betrokken was. Ik kan er zóveel over vertellen! Maar wat ik echt indrukwekkend vond, was de steigerconstructie die om de brug was gebouwd. Rondom één pyloon stond 350.000 kilo steiger, die steunde op de betonnen pijler van de brug zodat het verkeer gewoon kon doorrijden. Ook de nabootsing van de valproef die in het bestek was opgenomen, vond ik bijzonder. Op het terrein van de steigerbouwer lieten ze op 50 meter hoogte een steigerpijp vallen. Door de kracht bleek er een steigerplaat los te zijn geraakt. Dan zie je dus wat een impact zoiets heeft en dat je dat dus niet moet onderschatten. Op de echte steiger was daarom een extra dempende laag aangebracht.''

In het takenpakket van Marcel zit inmiddels een gloednieuwe brug; de Ben Schopbrug die toegang geeft tot het Eiland van Brienenoord bij Oud-IJsselmonde. Maar van de Willemsbrug blijft hij altijd genieten. ''Het is een sterk staaltje staal. En de nieuwe sierverlichting zorgt ervoor dat de brug de komende 40 jaar ook ’s avonds schittert!''